CHP’li Dr. Ali Şeker’den Zora Düşen İşyerlerine Can Simidi Kanun Teklifi

CHP İstanbul Milletvekili ve Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu üyesi Dr. Ali Şeker, ciddi bir ekonomik darboğazın içine itilen, kapanma önlemleri döneminde verilmeyen destekler ve biriken borçları nedeniyle adeta “iflas erteleme” yaşayan hizmet sektörü başta olmak üzere tüm işyerlerine can suyu olacak kanun teklifini Meclis Başkanlığı’na sundu. Türk Borçlar Kanunu’na ek bir madde getiren teklife göre Dünya Sağlık Örgütü tarafından pandemi ilan edilen tarihten itibaren, pandemi süresince; ödenmesi gereken iş yeri kira bedelinin ödenememesi, kira sözleşmesinin feshi ve tahliye sebebi oluşturmayacak, bunlara ilişkin davalar pandemi süresince başka bir işleme gerek olmaksızın duracak. Pandemi süresince, pandeminin ilan edildiği tarihten itibaren yıllık cirosu bir önceki yıla göre en az üçte bir ve üzerinde azalma olan iş yerlerinin kira giderlerinin azalan ciro oranınca hesaplanan kısmı, Hazinece karşılanacak.

Koronavirüs (Covid-19) salgınının, küresel sağlığa etkileri yanında ülke ekonomilerine de olumsuz etki ve hasar verdiğini belirten CHP’li Şeker, “Covid-19, küresel ekonomide başta turizm olmak üzere, sanayi ve hizmet sektörlerinde üretimin, iç ticaret ve dış ticaretin hızla gerilemesine neden oldu. Güçlü ekonomiler pandeminin ekonomi üzerindeki olumsuz etkilerinin vatandaşlara yansımalarını en aza indirebilmek için farklı boyutlarda destek paketleri açıkladı. Ülkemizde ise neredeyse 1 yıldır devam eden pandemi yasakları ülke ekonomisini derinden etkiledi, küçük esnafı ayakta kalamaz hale getirdi” diye konuştu.

AKP Kongreleri, Şeriat Mitingleri Serbest; Kafelere, Öğrenci Eylemlerine Yasak

İçişleri Bakanlığı’nca 18 Kasım 2020 tarihinde yayımlanan genelge ile kafe ve restoranlar, barlar başta olmak üzere, AKP eliyle küçük esnaf açlığa terkedildi. Hiçbir gerçekçi ekonomik destek açıklanmaksızın küçük esnafın kapısına kilit vurmasını istemek AKP’nin halktan, sokaktan, ekonomiden ne kadar kopuk bir yönetim kadrosuna sahip olduğunu da ortaya koyuyor. AKP kongreleri, şeriat mitingleri serbestçe yapılabilirken, demokrasi talep eden öğrenciler polis şiddeti ile karşı karşıya kalıyor. AKP’nin bu umursamaz tutumu aileleri ile birlikte küçük esnafı yaşayamaz hale getirdi” diye konuşan CHP’li Şeker Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) verilerine göre kapanan gerçek kişi ticari işletme sayısındaki artışa dikkati çekti.

CHP’li Şeker, “Türkiye genelinde 2020 yılında yüzde 26,74 artışla 24 bin 136 gerçek kişi ticari işletme kapandı. Aynı dönemde yüzde 16,44 artışla 15 bin 366 şirket kapandı. Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK) istihdam verilerine göre de ekonomimiz alarm veriyor. Ülke genelinde 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsiz sayısı 4 milyon 5 bin kişi iken işsizlik oranı yüzde 12,9 olmuştur. İstihdam edilenlerin sayısı 2020 yılı Kasım döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre 1 milyon 103 bin kişi azalarak 27 milyon 66 bin kişi, istihdam oranı ise 2,7 puanlık azalış ile %42,9 oldu. Bu dönemde, istihdam edilenlerin sayısı tarım sektöründe 361 bin, sanayi sektöründe 91 bin, hizmet sektöründe 751 bin kişi azalmış. Ekonomik veriler bu denli karanlık bir tabloyu ortaya koyarken pandemi sürecinin belirsizliği ekonomik aktörlerin endişelerinin artarak devam etmesine yol açmaktadır” dedi.

Bu işletmeler 2020 yılını ciddi bir zararla kapatmıştır. Pandemi döneminde ödenmeyen kiralar, maaşlar, vergilerle biriken borçlar, pandemi sonrasında da bu işletmelerin ayakta kalmasını imkansız kılacaktır. Hizmet sektörü başta olmak üzere birçok işyeri ellerindekini tüketerek ve daha fazla borçlanarak “fiili iflas erteleme” yaşamaktadırlar. Tedbir alınmazsa bu ertelemeler birer birer gerçek iflasa dönüşecektir. Bu iflasların engellenmesi için devlet üzerine düşeni yapmalıdır. İşten çıkmamış gibi görünen, kafe, bar, restoran çalışanlarının işletmelerinin kapanması inşaat sektöründen sonra en büyük istihdam alanı olan hizmet sektöründe yoğun bir işsizliğe yol açacaktır” diyen CHP’li Şeker, kanun teklifinin bir an evvel yasalaşması gerektiğini söyledi.

Teklif Ne İçeriyor?

Teklif ile, Türk Borçlar Kanununa ek bir madde getirilerek Dünya Sağlık Örgütü’nce pandemi ilan edilen hallerde; ödenmesi gereken iş yeri kira bedelinin ödenememezlik durumunun, kira sözleşmesinin feshi ve tahliyesine sebep olamayacağı, bunlara ilişkin davaların pandemi süresince başka bir işleme gerek olmaksızın duracağı yönünde bir düzenleme yapılması amaçlanmaktadır. Ayrıca, pandeminin ilan edildiği tarihten itibaren, pandemi süresince yıllık cirosu bir önceki yıla göre en az üçte bir ve üzerinde azalma olan iş yerlerinin kira giderlerinin azalan ciro oranınca hesaplanan kısmının Hazinece karşılanması öngörülmektedir.